KİRACI, SÖZLEŞMEDE AÇIKÇA KARARLAŞTIRILMADIĞI MÜDDETÇE STOPAJ BEDELİNDEN SORUMLU DEĞİLDİR.

3. Hukuk Dairesi         2024/594 E.  ,  2025/111 K.

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2746 E., 2023/2644 K.

İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 3. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/331 E., 2022/1064 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili ile davalı arasında imzalanan 09.05.2008 tarihli ... Otel ve Müştemilatı İnşaat ve İşletme Sözleşmesinde kira bedelinin yıllık 90.000 USD + KDV olarak kararlaştırıldığını, bu bedel net olup KDV eklendikten sonra belirlenen oranda stopajın da eklenmesi suretiyle belirlecek kira bedelinin ödenmesi gerektiğini, ancak davalı tarafça ayrıca stopaj ödenmemesi nedeniyle kira bedelinin eksik ödendiğini ileri sürerek, eksik ödenen kira bedelinin belirlenmesini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 2020 yılı için 900,00 TL, 2021 yılı 100,00 TL toplamı 1000,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; taraflar arasındaki sözleşmenin (10.) maddesinde kira ücretinin belirlendiğini, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 302 nci maddesinde de, aksi kararlaştırılmamışsa kiralananla ilgili vergi ve benzeri yükümlülüklere kiraya verenin katlanması gerektiğinin düzenlendiğini, sözleşmede kararlaştırılan ücretin brüt olduğunu, ayrıca talep edilen stopaj bedelinin sözleşmeye aykırı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafca sözleşmede belirlenen kira bedelinin net kira bedeli olduğunu ileri sürmüşse de, kira sözleşmelerinde kararlaştırılan kira bedelinin net mi, yoksa brüt mü olduğunun anlaşılamadığı hallerde, kararlaştırılan bedelin brüt olduğunun kabulü gerektiği, 6098 sayılı Kanun'un 302 nci maddesi gereği vergi ve benzeri yükümlülüklere kiraya verenin katlanması gerektiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasındaki sözleşmenin (10.) maddesinde kira bedelinin altıncı yıldan itibaren 90.000 USD + KDV olarak belirlendiği, yine aynı maddede; kira bedelinden KDV ödemesi de yapılacağı, KDV kaldırılarak yerine konacak verginin de yatırımcı firma tarafından ödeneceği, daha sonra tesis edilecek vergi veya sair yükümlülüklerin yasal taraflarına ait olacağının belirtildiği, dolayısıyla ayrıca belirtilmediğinden stopajın bedele dahil olduğu gerekçesiyle, başvurunun esastan reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; sözleşme gereğince KDV'yi davalının ödemesi gerektiğini, sözleşmenin (10.) maddesi uyarınca stopajın ödenmesinden de davalının sorumlu olduğunu, kira bedelinin net 90.000 USD + KDV ve bu bedel üzerinden hesaplanacak stopaj dahil olmak üzere ödenmesi gerektiğini, kira bedelinin eksik ödendiğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Gerekçe ve Değerlendirme
Uyuşmazlık, sözleşmede kararlaştırılan kira bedeline stopajın dahil olup olmadığının belirlenmesi, buradan varılacak sonuca göre davacı kiraya verenin eksik ödendiğini iddia ettiği kira bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, özellikle kiraya verenin kooperatif tüzel kişisi olması halinde kira ödemelerinden 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu kararı uyarınca vergi kesintisi (stopaj) uygulanacak olup ayrıca 3065 sayılı KDV kanunu uyarınca kooperatifin aktifine kayıtlı taşınmazın kiraya verilmesi durumunda gelir vergisi tevkifatıda dahil edilerek KDV tahsil edileceğinden sözleşmede kira bedelinin net + KDV olarak kararlaştırılmış olmasına, ayrıca sözleşmede kararlaştırılmamış olması nedeniyle davalı kiracının sözleşmedeki tutar dışında stopaj bedelinden sorumluluğunun bulunmadığının anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.